Back to Blog

Column David: Bronnen van inspiratie in Spanje, Den Haag, Duitsland en Eindhoven, Nieuwsbrief no. 21, nov. 2017

Inspiratiebronnen

Spanje

Als ontwerpers kun je op veel plaatsen inspiratie op doen. Bijvoorbeeld op straat, via de media of door kunstuitingen. Tijdens een korte vakantie in Zuid-Spanje, zagen we veel graffiti/street-art.

Op de gekste plekken, vaak de rafelranden van de stad of in het centrum, vooral daar waar het verval toegeslagen heeft, kom je in aanraking met deze artistieke uitingen. Het lijkt vaak een remedie tegen troosteloosheid en een verzet tegen de gevestigde orde maar ook een onbedwingbare neiging iets persoonlijks toe te voegen, ook al is dat illegaal. In het minste geval is het bedoeld om een tag af te geven (‘ik was hier’) die tot irritatie kan leiden.

Wat wij boeiend vinden is het kleurgebruik en het benutten en integreren van de voor hande zijnde eigenschappen in de compositie van het ‘doek’ van de kunstenaar.
Onderstaande foto’s geven een beeld.

Street art, graffiti en andere versieringen
Den Haag

Bij een vluchtige blik lijkt het een kleine stap van graffiti naar Anton Heyboer (1924 – 2005), maar er is een wereld van verschil (expositie Gemeente Museum Den Haag). Heyboer een door de oorlog getormenteerde kunstenaar doet een wanhopige poging de wereld om hem heen te ordenen zodat die leefbaar voor hem wordt. Hij slaagt daar (ook door zijn persoonlijkheid en entourage) zo succesvol in dat hij in de media al gauw de nationale ‘knuffel dorpsgek’ wordt en niet meer serieus wordt genomen. Maar zijn kunstuitingen vinden wij inspirerend. Hoewel soms neergezet met een bijna provocerende nonchalance, is de hand van de meester duidelijk herkenbaar. Een vergelijking met Herman Brood (1946 – 2001) dringt zich bij ons op. Andere tijd, totaal andere stijl en thematiek maar net zo briljant trefzeker.

Anton Heyboer
DüsseldorfBeursbezoek en stoffeninkoop noopten ons richting Duitsland, regio Düsseldorf af te reizen. Altijd een genoegen bij onze oosterburen te zijn. Prttige bijkomstigheid is dat de mensen er beleefder zijn, vaak ook aardig maar naar onze begrippen wel erg braaf. Het rode voetgangerslicht betekent daar echt stoppen/wachten en als je op de Autobahn plotseling allemaal remlichten ziet, is dat vaak omdat er een verlaagde snelheid geldt die nageleefd wordt. Kom daar in Nederland maar eens om.

Iedereen weet wel dat Düsseldorf een chique winkelcentrum heeft met top mode en de bijbehorende top prijzen maar het herbergt ook een aantal prachtige musea. Zoals waarschijnlijk bekend, laten we ons graag niet alleen inspireren door mode maar ook door (museale) kunst voor onze nieuwe ontwerpen.

Een van onze favorieten is de Kunstsammlung Nordrhein Westfalen ( NRW) dicht bij de magnifieke Rheinufer waar veel geflaneerd wordt en waar je ook heerlijk kunt fietsen.

De vaste collectie is verdeeld over verschillende gebouwen en is schitterend en heel omvangrijk. Daarnaast zijn er altijd wel tijdelijke tentoonstellingen. Dit keer iets over (een surrealistische) kunst rond de oorlog in Egypte (Art et Liberté).

In de vaste collectie zagen we onderstaand kunstwerk, inspirerend! We fantaseren over aanwending van de vorm in een ontwerp. Wie weet.

 

(We zijn vergeten te kijken wat de titel is en wie de kunstenaar is. Weet een van de lezers dat?)
Eindhoven

We hebben er een gewoonte van gemaakt om ieder jaar even te kijken op de Dutch Design Week (DDW van 21 tot 29 oktober) in Eindhoven en daar verslag van te doen in de Nieuwsbrief.

Het thema is dit jaar ‘Stretch’. Als altijd een wervende tekst met een boodschap: The world is manufacturable. The future stretchable. DDW presents mind expanders, horizon extenders and boundary pushers. Warm-ups and stretch exercises for people who want to stay agile. Move with the times and stay supple. It all starts at DDW: do the #stretch.

We zijn gewaarschuwd, voor minder gaan we niet.

We vinden alles leuk en interessant om te bekijken maar met een beperkte tijd en een overdadig aanbod, moeten er keuzes gemaakt worden. Helaas missen we dit jaar wel de expositie van mode-academie studenten die vorige jaren plaatsvond op spectaculaire locaties als het PSV stadion en het dak van de Bijenkorf.

We startten dit keer in de Kazerne gaan daarna via het Van Abbemuseum naar de de Witte Dame, waar de jaarlijkse Graduation Show is.

In de Kazerne is het thema het 100ste geboortejaar van kunstbeweging De Stijl. Het wordt de bezoeker niet makkelijk gemaakt want er wordt voorbijgegaan aan de kenmerkende combinatie van rechte lijnen en primaire kleuren. Wat wel leidraad is, is ‘het versmelten van vorm en functie en een zoektocht naar een universele beeldende taal die recht doet aan een nieuwe tijd’. Kunst-jargon, je moet ervan houden maar bij onderstaand licht-kunstwerk en enkele andere objecten konden we nog wel een associatie met de STIJL beweging invoelen.

Lichtobject in de Kazerne
In de oude lampenfabriek van Philips, de Witte Dame is de Graduation Show, een expositie verdeeld over 3 verdiepingen van meer dan 150 uitverkoren ontwerp-ideeën van de studenten. Ontwerp-ideeën moet ruim opgevat worden. Voor ieder denkbaar – door de ontwerper gepercipieerd probleem –  wordt een oplossing aangeboden. En gaat er serieus aan toe want Eindhoven staat voor research en creativiteit ondersteund door onderzoek.
Een etage van de Witte Dame
Als op een beurs zijn er honderden stands met de bedenker erbij. Enthousiasme hangt in de lucht. Het is een serieuze maar toch vriendelijke verzameling van onbevangen, ambitieuze design missionarissen. Het idee moet verspreid en aan de man gebracht worden. Sommigen benaderen in gedrag een standwerker, anderen zijn wat afstandelijker en afwachtender, een enkeling lijkt ietwat schuw. Het is heel informatief voor de bezoeker en ongetwijfeld een uitstekende leerervaring voor studenten.

Zo zien we een rank meisje in een soort nude-balletpakje. Zij demonstreert stil en ingetogen een heel ingewikkelde (gekunstelde?) vorm van aankleden, die mijlenver afstaat van ons routine-matige aankleden van alledag. Door je voeten op gemarkeerde, vastgestelde plaatsen te zetten en je lichaam in de juiste bocht te wringen, kun je een soort lappen omslaan die als kleding dienen. Dit is niet alleen Stretch voor de  geest maar ook voor het lichaam (Dress_De_Code).

Vanwege de veelheid een min of meer willekeurige greep: de diepere betekenis van een donut en het gat in het midden (Super Lekker Super Mooi), nieuwe toepassingen van jute (Hey Jute), assembleer je eigen stoel op de ‘padvindersmanier’  met touw en ronde stokken (Pioneer), een modificatie van de burkini (Ensemble), het sexualiseren van eten (Dining Toys losjes geïnspireerd op sex en toys), een slimme verzonken gleuf om je fiets(wiel) in te parkeren (Align), de rol en betekenis van de lindenboom in het licht van de relatie mens/natuur (Tila x Europea), handtassen van wat wij kennen als hondeneten pens/koeienmaag of ‘how slaughterhouse remnants can become luxurious design’ (Ventri), therapie en oplossingen voor vrouwelijke sexuele problemen als bijv. vaginisme gezocht in het vinden van vervangend sexueel plezier (Sexual healing), veranderbare en ritsbare hoeden die ook op andere delen van het lichaam gedragen kunnen worden (Alter Ego), het humaniseren van ziekenhuizen en hulpmiddelen met als voorbeeld een blijmakend alternatief voor het affreuze infuus op wieltjes (Humanising the white building).

Geprepareerde koeienmaag moet luxurious design worden
We sluiten af met een tweetal ideeën die bij ons voor ‘Stretch” zorgden (natuurlijk mag mode daarin niet ontbreken).
Juliette Delforge wil de snelheid waarmee kleding gekocht en weer van de hand gedaan wordt drastisch verlagen. Zij zoekt de oplossing niet alleen bij de consument maar ook bij de ontwerper. Ontwerpen moeten time-consuming, physically demanding and sensitive zijn.  Zij heeft broeken van denim gemaakt (because it is a democratic material that everybody can identify with), die industrieel zijn vervaardigd en verfraaid met ongebruikelijke bewerkelijke handgemaakte versieringen. Gebruikssporen ziet zij als een soort poëzie, tekens van de interactie van item, drager en omgeving. Niet alles even begrijpelijk maar het sprak ons wel aan.
Denim broeken van Juliette Delforge
Verbaasd kijken we nog even naar binnen bij ‘The Last Job on Earth’ (Marie Caye), oneerbiedig gezegd je toekomst voorspeld met artificiële intelligentie. Je neemt als bezoeker plaats in een met lappen gecreëerd hokje, aan een tafel tegenover een Aziatisch aandoende dame met computer: ‘Visitors who take a seat across the table will get a first-hand experience of artificial intelligence. In the meantime the machine will learn from their human behaviour. As man and machine learn to understand each other, the difference between the two will start to blur’

Dat zou een geruststellende gedachte voor de terugweg moeten zijn maar ik betwijfel of ik er rustiger van zal slapen.   

Het hokje van The Last Job on Earth
We sluiten af bij Piet Hein Eek. Hij is wereldberoemd ontwerper en de baas van een spulletjes fabriekje. Buiten de werkplaatsen exploiteert hij ook een showroom en een restaurant. Het complex ligt excentrisch maar het is er druk, er worden waarschijnlijk goede zaken gedaan. Eek ontwerpt tegenwoordig ook voor Ikea maar hier gelden bepaald geen Ikea prijzen. Hij hoort bij DDW zoals eens Philips bij Eindhoven hoorde en gezelligheid bij Brabant.

Tijd om te gaan. We zeggen Houdoe, tot volgend jaar.

Vanuit de showroom een blik op Piet Hein Eeks fabriekje.
Back to Blog
Translate »