'Gianni Versace Retrospective' Groninger Museum, febr. 2023, (no. 39) - Bruidskleding en feestkleding DORIENDAVID couture

‘Gianni Versace Retrospective’ Groninger Museum, febr. 2023, (no. 39)

‘I don’t believe in good taste’ de tentoonstelling over Versace in het Groninger Museum

‘Gianni Versace Retrospective’

Als je als modeontwerper niet in goede smaak gelooft, ligt de weg open om datgene wat als ordinair, wild of zelfs plat beschouwd wordt, chic en gewild te maken. Gianni Versace, de man die bij herhaling zei, geen waarde te hechten aan goede smaak, deed dit met verve.

Gianni Versace werd in 1946 in Calabrië in het zuiden van Italië geboren. Hij overleed in 1997 als slachtoffer van een seriemoordenaar, voor zijn huis aan Ocean Drive in Miami, Amerika.

Omdat we in die tijd regelmatig in Miami kwamen en daar veel wandelden, passeerden we vaak de hekken van het statige huis. Na de moordaanslag versnelden we onwillekeurig onze pas op deze plek.

Het stadspaleis van Gianni Versace, Casa Casuarina, ook bekend als Versace Mansion aan Ocean Drive in het Art Deco-district van Miami Beach, Florida.(foto Wikipedia)

De tentoonstelling in Groningen laat nog eens zien dat het voor Gianni Versace niet op kon. Het is een uitgebreide expositie met kleding, fotos, video’s, stoffen, accessoires etc.
We zijn hier regelmatig geweest (o.a. over Azzedine Alaïa 2011) en hebben daar ok verslag van gedaan (o.a. Auguste Rodin 2017). Het gebouw is ontworpen door de Italiaanse architect Alessandro Mendini. De de match van gebouw en tentoonstelling zoals nu, is zeldzaam. Jaren geleden had ik eens een levendige discussie met mijn oom, een Groningse architect, die het gebouw oprecht afschuwelijk vond. Ik bracht daar tegenin dat het voor mij juist een markante, exotische parel was in een tamelijk grauwe stad. Als ik het nu terugzie, zie ik dat markante en exotische nog wel maar zie ik ook een gebouw dat veel weg heeft van een georganiseerde chaos, een aan een ernstige vorm van kubisme lijdende woonboot, een fata morgana van een overhitte zuiderling, maar dat zich uitstekend leent voor deze modetentoonstelling van deze overrompelende Italiaan. En om de beleving compleet te maken, het is tot de nok toe gevuld met – ‘kunst of kitsch’ – met mode, pop en design.
Gelukkig zijn we dol op Italië. In ons vocabulaire komt de uit een krant gepikte constatering dat in Italië alles erger is, zowel de goede als de slechte dingen.
So Groningen, here we come.

Gebouw Museum Groningen van architect Alessandro Mendini

Je komt ogen tekort. Oua dessins komt alles voorbij, luxury, glitter, (nep) goud en zilver, kitsch, panterachtige prints, oud-griekse decoraties en mythische personen ( Medusa),vlinders, bloemen, palmbomen. Allerlei knallende kleuren, rood en zwart springen eruit.

Ook de ontwerpen die hij maakte voor de opera en andere voorstellingen komen aan bod.

De beeltenis van Madusa in het beeldmerk

Bij een omschrijving van zijn oeuvre is eigenlijk een leeswijzer nodig. Als het woord barok gebruikt wordt, is dat slechts een milde duiding van zijn stijl van overdrijven, kleurrijk een diplomatieke verwijzing naar een bonte kermis van kleuren en sexy een eufemisme of – zo u wilt – een beleefde omschrijving van geil.

Tussen alle min of meer gebruikelijke outfits, blijft ultra strak, super kort, laag uitgesneden, niets verhullend en/of transparant en uitdagend op het netvlies hangen.

De doelgroep is uitgebreid: er is kleding en accessoires bedoeld voor vrouwen en mannen en alles wat zich daartussen en omheen bevindt. Gianni Versace is zelf openlijk homoseksueel. Hij kent de doelgroep en laaft de liefhebber.
Een wand in het museum is volledig bedekt met een groot aantal opvallende overhemden die eruit spetteren. Voor een dagje kantoor lijken ze minder geschikt.

In- en expliciete verwijzingen naar seksualiteit en macht en fetish-varianten zoals we die kennen van subculturen als punk, SM, bondage etc. zijn in de collectie aanwezig.
Wat verder opvalt is dat de ontwerpen overwegend vrij simpel en weinig ambachtelijk zijn. Naar originele ontwerpen of vondsten moet je zoeken. Dat gebrek wordt op een groteske manier overschaduwd door het gebruik van brutale kleuren en onverwachte combinaties van dure luxe materialen als bijvoorbeeld zijde en leer en andere glanzende stoffen.Gianni, de zoon van een naaister uit het Italiaanse Calabrië, had samen met zijn meewerkende familieleden, een scherp oog voor marketing en commercialiteit. Hij is de ster-ontwerper, zijn broer Santo en zus Donatella werken meer op de achtergrond ook in het familiebedrijf.Zijn nauwe samenwerking met topfotografen (o.a. Newton en Peter Lindbergh, waarover we eerder schreven) en topmodellen als Naomi Campbell, Claudia Schiffer en Linda Evangelista en zijn aanhaken bij popidolen als George Michael (o.a. door het gebruik van het nummer Freedom 90) met in de hoofdrollen de genoemde modellen, brachten hem wereldfaam en grote welvaart.Ook de prominente rol die zijn beroemde klanten kregen in zijn PR paste in de celebrity cultuur en de tijdgeest. Bekende sterren als Elton John, klanten als Woody Allen, Bruce Springsteen en Andy Warhol, Madonna, Lady Gaga prinses Diana, Madonna etc. zaten bij zijn vermaarde shows op de eerste rij.Iconische jurken en hun draagster zijn de publiekstrekkers van de expositie. De gouden-veiligheidsspelden jurk van Liz Hurley (‘The Dress’’) en de Diana jurk van Lady Diana (op de cover van Harper’s Bazaar in 1997) heeft iedereen wel eens voorbij zien komen.
Prinses Diana werd zelfs een soort ambassadeur van zijn kleding.

De wereldberoemde jurk gedragen door prinses Diana is op de tentoonstelling te zien

Gianni Versace was een groot bewonderaar van Andy Warhol en ze raakten ook bevriend.
Ze hadden een aantal dingen gemeen. Beiden omringden zich met celebrities en kwamen hier graag mee in de publiciteit. Ook het afbeelden of gebruik van beroemde mensen in hun creaties hebben ze gemeen.
Bij het zien van de jurk met de afbeeldingen van Marilyn Monroe door Andy Warhol zien we de vergelijkbare impact die beiden hadden in hun tijd en in hun wereld.
We realiseren ons dat de schok die Gianni Versace veroorzaakte in de modewereld in de 80-er jaren vergelijkbaar moet zijn geweest met de schok die Warhol teweeg bracht met zijn zeefdrukken van Campbell’s blikken soep uit 1962 in de kunstwereld. Beiden waren provocerend en werden als platvloers gezien, als mensen die geen boodschap hadden aan regels en ongeschreven regels. Dat veroorzaakte een verandering in hun wereld. Werelden die nooit meer hetzelfde waren na hun eigenzinnige prestaties.

The famous Prinses Diana Versace dress

‘Gianni Versace Retrospective’ Groninger Museum, febr. 2023, (no. 39)

‘I don’t believe in good taste’ de tentoonstelling over Versace in het Groninger Museum

‘Gianni Versace Retrospective’

Related Posts

Moeder van de bruid Judith, Nieuwsbrief no. 39, febr. 2023

‘I don’t believe in good taste’ (Gianni Versace), Figuurlijk Gesproken no. 39 febr. 2023