Back to Blog

Blog David: Genius at work met de hand van God, Rodin in Groningen, (Nieuwsbrief no. 18, febr. 2017)

Een genie aan het werk met de hand van God

Het zijn niet de minste kwalificaties die ons naar het Groninger Museum lokken. Genius at work is de wervende omschrijving van de expositie in het museum en de bewonderende kwalificatie Hand van God komt van de schrijver George Bernard Shaw.

De persoon waarover het gaat is een ambitieuze ‘kleier’ die beeldhouwer wil worden maar tot drie keer toe geweigerd wordt op een van de  belangrijkste academies van Parijs (Ecole des Beaux Arts) en die bovendien bijziend is (tenminste om die reden ontslagen uit het Franse leger).
We hebben het over de later wereldberoemd geworden Franse kunstenaar Auguste Rodin, die in z’n beginjaren wel ietwat badinerend met het eerder genoemde ‘kleier’ of ‘ boetseerder’ aangeduid werd (omdat hij beeldhouwde door te boetseren met klei of gips en de beelden niet uit steen houwde).Een bezoek aan een heel oude en heel lieve oom en tante in het hoge Noorden combineren we met het museumbezoek.Toevalligerwijs kwam in onze meest recente blog  Madame Grès kennen we niet, Coco Chanel wel’ de beeldhouwer  Antoine Bourdelle ter sprake, een leerling van Rodin.Rodin wordt tegenwoordig als geniaal gezien en is zo wereldberoemd dat iedereen wel eens werk van hem gezien zal hebben, bijvoorbeeld het beeld De Denker.
Auguste Rodin, De Denker

De denker (le penseur)

Wij, als kunstliefhebbers hebben veel van zijn werk gezien in het Rodin Museum in Parijs en in diverse musea in Amerika. Daarnaast hebben wij als Rotterdammers een speciale band met zijn werk omdat een bronzen beeld van hem, de Lopende Man, op een prominente plek staat in de stad op de Westersingel. Het eerste werk van Rodin werd overigens in deze stad al getoond op een tentoonstelling in 1899 (!). Deze tentoonstelling leidde tot de schenking van het gipsen beeld ‘Eva na de zondeval’ door Boijmans van Beuningen aan het museum.

Het museum zegt over dit werk: Vlak na de zondeval buigt Eva schaamtevol het hoofd en slaat de armen om haar borsten. Deze levensgrote, in gips gegoten ‘Eva’ is in 1899 na een Rodin-tentoonstelling in Rotterdam aan het museum geschonken. Het was de eerste Rodin in een Nederlandse collectie. Naar aanleiding van de schenking heeft Rodin zelf Museum Boijmans bezocht.

Maar aan deze voorspoedige tijden en internationale belangstelling gingen grote teleurstellingen vooraf. Zo werd werk bij inzendingen voor musea/exposities niet alleen geweigerd maar ook bespot en werd hij er zelfs van verdacht, afgietsels van modellen te gebruiken voor zijn beelden (een doodzonde in die tijd).
Een beeld van de beroemde schrijver Honore de Balzac kreeg forse kritiek, het zou een onbehouwen structuur hebben, terwijl latere kunstenaars als Picasso het een meesterwerk vonden.Het beeld ‘De lopende man’ is een belangrijk stuk in z’n oeuvre. Rodin had een soort schetsmatige stijl en hij hield van onaffe beelden (dit beeld is bijvoorbeeld zonder hoofd of armen maar met een zeer aanwezige torso en gespierde benen). Hij vond het niet erg als het maakproces (bijv. gietnaden) zichtbaar bleef en het oppervlakte ruw was. Hij deinsde er ook niet voor terug zijn creaties door een toen zeer ongebruikelijke assemblagetechniek (eerder gemaakte onderdelen van beelden) te creëren.
August Rodin L'homme qui marche
De lopende man (L’homme qui marche)
De Lopende Man is bijvoorbeeld samengesteld uit ‘onderdelen’ van verschillende personen. Rodin hechtte ook grote waarde aan het fotograferen van zijn kunst. Dat was nieuw in zijn tijd. Eigenzinnig als hij was had hij een sterke voorkeur voor niet al te scherpe beelden.

Na tien zalen een verpletterende hoeveelheid Rodin werk gezien te hebben (waaronder de tekeningen), lopen we nog even door een deel van het museum waar zogenaamde Capita Selecta uit de collectie getoond worden. Tot ons genoegen is mode goed vertegenwoordigd met o.a. enkele haute-couture stukken van Viktor&Rolf. Altijd leuk om naar te kijken.

Groninger Museum o.a. Viktor&Rolf
Het museum: In de tentoonstelling Capita Selecta wordt een keuze getoond uit de veelzijdige collectie hedendaagse kunst van het Groninger Museum. Een van de speerpunten van deze verzameling is werk op het grensvlak van beeldende kunst, mode, design en fotografie. Het museum verzamelt van ontwerpers vooral bijzondere haute couture-stukken of unieke design-objecten, die als grote sculpturen in de ruimte staan. Mode en design worden in deze tentoonstelling op dezelfde manier gepresenteerd als ‘autonome’ kunst. Per zaal zijn prikkelende combinaties gemaakt die elkaar inhoudelijk versterken en uitnodigen om overeenkomsten en verschillen te ontdekken.
Tenslotte zien we in een middenzaal sculpturen van een eigentijdse beeldhouwer, Joost van de Toorn.
Het museum: In de middenzaal zijn sculpturen te zien van Joost van den Toorn, waarin indringende thema’s als geweld, seks en religie op een even humoristische als melancholische wijze aan de orde worden gesteld.
Je mag de vergelijking met Rodin waarschijnlijk niet maken maar woorden als esthetica en eeuwigheidswaarde versus sensatielust en waan van de dag dringen zich bij ons op. Mogen bijgaande afbeeldingen dit verduidelijken.

Dìt is natuurlijk wel een van de geneugten van museumbezoek. De indrukken blijven je nog lang bezighouden en er is volop stof voor discussie en interpretatie.

Back to Blog
Translate »